====================
Pāli Transliteration
====================
.. image:: https://img.shields.io/badge/Language-Go-blue.svg
:target: https://golang.org/
.. image:: https://godoc.org/github.com/siongui/pali-transliteration?status.svg
:target: https://godoc.org/github.com/siongui/pali-transliteration
.. image:: https://travis-ci.org/siongui/pali-transliteration.svg?branch=master
:target: https://travis-ci.org/siongui/pali-transliteration
.. image:: https://goreportcard.com/badge/github.com/siongui/pali-transliteration
:target: https://goreportcard.com/report/github.com/siongui/pali-transliteration
.. image:: https://img.shields.io/badge/license-Unlicense-blue.svg
:target: https://github.com/siongui/pali-transliteration/blob/master/UNLICENSE
Convert `thai script`_/Devanagari/Sinhalese/Burmese/... to/from
romanized `Pāli`_.
Development Environment: `Ubuntu 20.04`_ and Go_.
.. contents:: Table of Contents
Rules for Romanized Pāli to Thai (Traditional Chinese)
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
**泰文字母-羅馬字母 巴利文轉換規則**
(泰文鍵盤可以使用: `Thai Keyboard - แป้นพิมพ์ไทย`_ ,或者是在電腦裡安裝泰文輸入法)
子音對照
========
.. list-table:: 子音對照
:header-rows: 1
* - 泰文
- 羅馬拼寫
* - ก
- k
* - ข
- kh
* - ค
- g
* - ฆ
- gh
* - ง
- ṅ
* - จ
- c
* - ฉ
- ch
* - ช
- j
* - ฌ
- jh
* - ญ
- ñ
* - ฏ
- ṭ
* - ฐ
- ṭh
* - ฑ
- ḍ
* - ฒ
- ḍh
* - ณ
- ṇ
* - ต
- t
* - ถ
- th
* - ท
- d
* - ธ
- dh
* - น
- n
* - ป
- p
* - ผ
- ph
* - พ
- b
* - ภ
- bh
* - ม
- m
* - ย
- y
* - ร
- r
* - ล
- l
* - ฬ
- ḷ
* - ว
- v
* - ส
- s
* - ห
- h
* - อ
- (空子音, 見 [02]_ )
子母音組合
==========
- 泰文如天城體、緬文、柬埔寨文、寮文為元音附標文字 (Abugida),是以子音為主體,而母音是加在子音上、下、左、右。
- 以下先列出巴利文母音的部分:
.. list-table:: 母音對照
:header-rows: 1
* - 泰文
- 羅馬拼寫
* - (見 [01]_ )
- a
* - ิ
- i
* - ุ
- u
* - - า
- ā
* - ี
- ī
* - ู
- ū
* - เ -
- e
* - โ -
- o
.. [01] 泰文拼法中,單個子音符號的出現,即預設短母音a。例如 กจ 即表示 kaca。
- 其他的母音中有出現 - 或是圈圈的部分,就是要塞上子音的,例如:
.. list-table:: 母音+子音
:header-rows: 1
* - 泰文
- 羅馬拼寫
* - ก
- ka
* - กิ
- ki
* - กุ
- ku
* - กา
- kā
* - กี
- kī
* - กู
- kū
* - เก
- ke
* - โก
- ko
- 在泰文鍵盤上,除了-e, -o之外,都是先打子音,再輸入母音。只有 -e, -o 是先打母音,才打子音。
.. [02] 空子音 อ
由於泰文的拼讀法無論如何都需要子音,像是 iti 的開頭 i- ,在羅馬拼法是沒有子音只有母音的,在泰文就必須塞進一個空子音,所以例如
* iti 記為 อิติ
* eva 記為 เอว
* api 記為 อปิ (อ若單獨出現即表示無子音開頭音節的 a )
* āji 記為 อาชิ
* upa 記為 อุป
韻尾鼻音
========
- 巴利文中的 ṃ ,在泰文中則是以 ํ 來表示,也就是在子音上加上一點圈圈。
- 例如 kaṃ 泰文記為 กํ (先打ก再打 ํ), naraṃ 泰文記為 นรํ
重複子音
========
- 以 bhikkhu 為例,若我們把這個詞拆分成 bhi - k - khu,那麼按照前面的規則 bhi 在泰文記為 ภิ ,khu 在泰文記為 ขุ,但是中間剩下的 k 該怎麼表示?尤其在泰文記法中,單獨出現的子音本身都內建短母音 a 了(見上方 [01]_ ,ก 本身即表示 ka)。所以需要另一個符號 ฺ 來表達除去短母音 a的子音,這個符號是在子音下加一點。
- 因此,bhikkhu 在泰文將記為 ภิกฺขุ (打字順序:ภ ิ ก ฺ ข ุ)
特殊拼法
========
關於 kiṃ 的拼法,雖然理論上是使用 ก + ิ + ํ ,但三個打在一起會無法正常顯示,所以他們會採用 ก + ึ = กึ 來表示。
更多範例
========
規則如此,現在可以來看更多範例,從範例中熟悉:
- buddhena -> พุทฺเธน
- ahaṃ -> อหํ
- buddhaṃ saraṇaṃ gacchāmi -> พุทฺธํ สรณํ คจฺฉามิ
- namo tassa bhagavato -> นโม ตสฺส ภควโต
- dhammāni -> ธมฺมานิ
- gantvā -> คนฺตฺวา
- mhi 會記為 มฺหิ
- yha 會記為 ยฺห
- mayhaṃ 會記為 มยฺหํ
- aggimhi 會記為 อคฺคิมฺหิ
- Buddha -> พุทฺธ
- Buddh -> พุทฺธฺ
- 凡是一個子音後面沒有接母音的,都需要在泰文子音下加一點。
UNLICENSE
+++++++++
Released in public domain. See UNLICENSE_.
References
++++++++++
.. [1] `ภาษาบาลี - วิกิพีเดีย <https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B5>`_
.. [2] `romanized pali`_
.. [3] `佛學數位圖書館暨博物館 ::: 語言教學 <http://buddhism.lib.ntu.edu.tw/lesson/>`_
.. [4] | `translit_overlay.js <https://github.com/yuttadhammo/digitalpalireader/blob/master/ThunDPR/content/js/translit_overlay.js>`_
| `String.prototype.charAt() - JavaScript | MDN <https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/JavaScript/Reference/Global_Objects/String/charAt>`_
.. _Go: https://golang.org/
.. _Golang: https://golang.org/
.. _Ubuntu 20.04: https://releases.ubuntu.com/20.04/
.. _Go 1.5.3: https://golang.org/dl/
.. _Pāli: https://en.wikipedia.org/wiki/Pali
.. _romanized pali: https://www.google.com/search?q=romanized+pali
.. _thai script: https://www.google.com/search?q=thai+script
.. _Thai Keyboard - แป้นพิมพ์ไทย: https://www.branah.com/thai
.. _UNLICENSE: https://unlicense.org/